Claudy Jongstra in Leeuwarden

Metaphoric Indigo

Zaterdagochtend 18-06-2016, 11:00 uur, Leeuwarden, Frysk Museum
Tentoonstelling op de bovenste verdieping: Claudy Jongstra, Ancient Light
Meest recente, aanwezige werk: Metaphoric Indigo.

Methaporic Indigo: beschrijving.

In een enorme, witte zaal, met ingewikkelde lichtscheppingen in het plafond, is een aluminium buisprofiel opgehangen in een grote cirkel. De doorsnede is een meter of acht. Regelmatig, op enkele centimeters van elkaar, zijn strengen wol om het profiel geknoopt. Het zullen er meer dan honderd zijn, ze hangen als paardenstaarten naar beneden. De onderlinge afstand is overal gelijk, de verdeling komt precies uit op de hele cirkel. De strengen zelf zijn niet even lang en ook niet even dik, maar veel scheelt het niet, er zijn geen extremen. Sommige strengen zijn van boven tot onder wit, andere beginnen bovenaan wit en kleuren dan naar onder toe steeds sterker blauw, sommigen zijn van boven tot onder blauw. Dit blauw, dat lichter en helderder is dan dat van spijkerbroeken, heet in deze zaal ‘indigo’.

De strengen zelf bestaan uit vervilte wol, van onder tot boven ingesnoerd met touw, wol en garens, in overeenkomstige kleur. Ze zijn voorzien van talloze knopen, en op sommige plekken popt het vilt uit de strengen tevoorschijn. Op andere plaatsen blijft het vilt strak binnen de streng gesnoerd. Zo worden slierten vilt tot strengen en strengen tot verwrongen kabels, alsof ze in een touwslagerij zijn gemaakt waar geen toezicht was.

Midden in de cirkel staat een houten podium van concentrische treden, 4 hoog. Het vraagt enige brutaliteit om gebukt onder de strengen door te gaan en het te beklimmen. Hier is het centrum van de ruimte, tussen de strengen, die als tralies naar beneden reiken. De begrenzing van de ronde ruimte is voelbaar, ook al is tussen de strengen door, de rest van de rechthoekige zaal te zien.

Een cirkel ophangen in een rechthoekige tentoonstellingsruimte werkt afstandelijk: de cirkel wordt niet ‘ervaren’ maar gezien. De cirkel is een vreemd element in deze ruimte
Een cirkel gaat altijd over oneindigheid en oneindigheid is vaak verbonden met het idee van schoonheid, zo bezien is deze cirkel van gekleurde strengen een esthetisch voorwerp.
Staande cirkels roepen herinneringen op aan Stonehenge, of aan religieuze plaatsen in het bos, of aan heksenkringen, of aan zuilen rond heiligdommen, maar hangende cirkels doen denken aan vogelkooien. Dit hangen van de strengen is een betekenisvolle ingreep in de ruimte, omdat de binding met de aarde wordt opgeheven en de magie gevoelsmatig behouden blijft, ondanks dat de aardse sjamaan uit het heiligdom is verdwenen.
Blauw is een koele kleur. Blauw van onderen maakt zwaar en roept de aarde op, wit van boven maakt licht en roept de hemel op. Strengen die overgaan van blauw naar wit vestigen de aandacht op verandering van zwaar naar licht.

Al dit samensnoeren en inbinden, de vorm van de strengen die zich herhaalt in de kooivorm van het totaal, je kunt het zien als een teken voor geweld, als opsluiting in een magische kring (negatief) of positief, als bescherming tegen een ongewenste buitenwereld.
Er zijn misschien nog meer of andere betekenissen te vinden, door op te noemen wat er zichtbaar is.

Een rond podium van vier treden is ongebruikelijk: het gaat dus niet over sport maar over omhoog reiken, klimmen naar het licht.

(Wordt Vervolgd)