 |
Dit geeft te denken. ‘Venetians’ heet de installatie: mensen die in Venetië wonen en werken. Zij hebben hun hoofden en handen en voeten uitgeleend aan de beeldhouwer. Die maakte een groot aantal houdingen na uit de klassieke kunst en gaf ze eigentijdse handen en voeten. Door het gietproces zijn de ogen van alle hoofden gesloten. Dat past wonderwel bij de houdingen, zoals de antieke marmeren beelden die wij kennen ook altijd lege ogen hebben. Tenslotte vulde hij een enorme ruimte in de Arsenale met deze figuren. | |
 |
Na de eerste ontmoeting die een hoopvolle indruk wekt: ‘ah, sculptuur’, neemt mijn enthousiasme af. Het zijn er te veel. De fabricage is ambachtelijk, niet kunstzinnig, en de figuren gaan geen relatie aan met elkaar, en al helemaal niet met mij. Hoe komt dat? Waarom kentert mijn gevoel? Is het omdat deze figuren zo in zichzelf gekeerd zijn, zo vergeestelijkt, zo onstoffelijk? | |
 |
Dat laatste is zeker van belang: lichamen die geen lichamen zijn, maar holle open ruimtes met wisselende contouren, ontlenen hun uiterlijk aan snelle waarneming. Zoals je hard fietsend door de stad geen mensen waarneemt, maar schaduwen die je moet ontwijken. Zo lijkt de installatie wel bedoeld om doorheen te schichten. Stilstaan heeft geen zin, het voegt nauwelijks informatie toe aan je waarneming. Lanterfantende ijle schimmen zijn het, deze aliens, ontbindende mummies aan de overzijde van de Styx. De fotograaf op de afbeelding onderzoekt als een echte Aeneas of het beeld wel op zijn digitale plaat is terechtgekomen, zó onwerkelijk zijn ze. | |
 |
Is dit beeld een typerende spiegel voor onze tijd? Ik moest er aan denken toen ik in De Pont de foto’s bekeek van Philip-Lorca diCorcia. Indringende, suggestieve beelden die ons duidelijk maken dat we de ander niet kennen, dat de ogen niet de spiegel zijn van de ziel en dat de buitenkant slechts een deel communiceert van ons totale mens zijn. Toch zijn die foto’s warm: daarmee vergeleken zijn Althamers Venetians naakt en kil. Als ik dan moet kiezen om met een groep aliens het luchtruim te kiezen, doe me dan die van diCorcia maar. | |
|
heads (detail) |
Beeldhouwkunst gaat over aanwezigheid, fotografie over suggestie. Pawel Althamer draait de zaken om. Zeker, zijn vreemdelingen zijn in het echt aanwezig, maar zonder er echt te zijn. Dat is ongemakkelijk en geeft te denken. |
Pawel Althamer op de Biënnale
- Gegevens
(Leestijd:
2 - 3 minuten)
Mijn reacties
Abonneren