hodgkin006webDe cursusgroep Hoorn op bezoek in Museum De Pont op zaterdag 27 november 2010

 

hodgkingroepweb  

Op de website van De Pont wordt Howard Hodgkin als volgt geïntroduceerd:

Deze tentoonstelling richt zich op Howard Hodgkins schilderijen van plaatsen en momenten in de tijd als subjectieve uitingen van een visuele ervaring. […]Als geheel zullen de werken inzicht geven in de fysieke én de emotionele lading van Hodgkins kunst die hij weet te bereiken door zijn gebruik van schaal, zijn gevoeligheid voor licht en zijn vermogen om schilderkunstige equivalenten van diepte en sfeer te creëren.

Zo’n tekst doet weinig goeds voor de tentoonstelling: alles wat er gezegd wordt geldt voor ontelbare schilders en schilderijen.

     
hodgkin013web  

En dus gaan we zelf op zoek naar de eigenheid van Howard Hodgkin, waardoor hij zich onderscheidt van al die andere kunstenaars die zich bezighouden met licht, schaduw, diepte en sfeer.

Op de eerste plaats is dat zijn specifieke kleurgebruik: briljante en diepe kleuren in eigenzinnige combinaties, die je bij anderen niet aantreft. (Vergelijk bijvoorbeeld die andere colorist Gerhard Richter).De kleuren zijn opgevat als grootheid en in aaneengesloten vlakken in nevenschikking tot elkaar en overlopend in elkaar, in meerdere lagen over elkaar heen op panelen geschilderd. Niets wijkt, de diepte is onmiskenbaar, alles is even belangrijk, niets kan worden weggelaten, alleen het totaal telt.

     
hodgkin007web   Op de tweede plaats is het de manier waarop de kleuren zijn opgezet: met enorme brede streken van een brede kwast, vol vaart en beweging, zonder grens of beëindiging in elkaars ruimte geplaatst. Het gebaar van het opbrengen bepaalt de vorm van het kleurvlak, dat een houding wordt. Een houding van kleur en vlak, die bij ons een gevoel oproept. Hier is het blauw echt het blauw van de blues.
     
hodgkin008web   Op de derde plaats door de ondergrond: alle schilderijen zijn op paneel geschilderd, waardoor hun vlakheid sterker wordt benadrukt en de kleur meer óp ligt dan ín, en de verf door haar dikte ruimtelijk aanwezig is. Vaak is er een bijzondere rand rond de panelen bevestigd, waar Hodgin het schilderij op doorzet. Kaders zijn er om geslecht te worden.
     
hodgkin012web   Het zijn emotionele schilderijen, zeker, waarbij je het gevoel krijgt dat de verf op het paneel door de kleursamenstelling eerdere gevoelservaringen opnieuw oproept, stemmingen activeert die je herkent, maar die je niet zonder de schilderijen zou hebben ervaren. Visuele archeologie.
     

Het zijn schilderijen die je ongeacht hun formaat steeds sterker gaat ervaren naarmate je langer kijkt en jezelf toestaat er steeds dieper binnen te treden. Kleur, streek en vorm wekken zelfstandig gevoelens op, zonder dat figuratie nodig is: juist het ontbreken van een voorstelling activeert de emotie.

De actie van het schilderen, nu te zien als bevroren bewegingen, betrekt de toeschouwer in het doen, en daagt hem uit de schilderijen terug te denken naar hun ontstaan.

Kleurgebruik als James Turner, actieschilderen als Jackson Pollock, vormverzelfstandiging als bij Gerhard Richter. Die elementen gecomprimeerd tot een schilderij, telkens weer opnieuw, en telkens weer anders, zodat telkens een andere stemming wordt bereikt. Eindeloos werk dat uitnodigt verder te reiken dan esthetische ervaring en op te gaan in mijmering. Hodgkins werk voelt bijna als religiositeit.

 
Howard Hodgkin, Time and Place, schilderijen 2000-2010
Nog t/m 16 januari 2011 De Pont, Tilburg
Wilhelminapark 1 5041 EA Tilburg T 013 - 543 8300
open: di t/m zo 11.00-17.00

1000 Resterende tekens